انواع قراردادهای بیمه حمل و نقل
در دنیای تجارت و بازرگانی بین المللی بیمه نقش مهمی در این خصوص دارد. در واقع طبق قوانین تجارت بین المللی در ایران، بحث بیمه در اکثر موارد اجباری بوده و بدون داشتن آن، امکان ثبت کالا و سفارش آن وجود ندارد. می توان گفت بیمه حمل نقل یکی از مهم ترین انواع بیمه های بازرگانی است. در این مقاله قصد داریم شما را با انوع بیمه ها آشنا کنیم.
الف) بیمه قراردادهای تجاری
زمانی که تاجر می خواهد کالای خود را وارد کند، یکی از اقدام هایی که باید انجام دهد این است که کالای خود را بیمه کند. در این خصوص، ماده 70 قانون تأسیس بیمه مرکزی و بیمه گری ایران اگر قرارداد یک کالایی در داخل کشور منعقد شده باشد، و یا برای آن کالا، اعتبار اسنادی در ایران افتتاح شده باشد، می بایست در قالب یک شرکت بیمه داخلی، در خصوص آن کالا بیمه نامه صادر شود.
بر اساس این قانون، تاجری که کالا را وارد می کند می بایست، قبل از تحویل مدارک جهت درخواست ثبت سفارش و افتتاح اعتبار اسنادی در شعب یکی از بانک ها باید به یکی از دفاتر بیمه، مراجعه کرده و بیمه نامه کالای وارداتی خود را تحویل بگیرد. سپس آن را به همراه پیش فاکتور، کارت بازرگانی و دیگر اسناد لازم به یکی از شعب بانک تحویل داده تا اعتبار اسنادی نیز افتتاح شود.
ب) بیمه حمل ونقل
پس از آن که مراحل ثبت سفارش کالا را انجام دادید نوبت به آن رسیده است که، افتتاح اعتبار اسنادی انجام شود و یک شرکت حمل و نقل متناسب با کار شما انتخاب شود که وظیفه ی آن، این است که کالا را از کشور مبدأ به داخل کشور حمل کند و وارد کشور مقصد نیز گردد. برای حمل کالا روش های مختلف هوایی، دریایی، زمینی و یا هر دو آن وجود دارد و بهتر است که گزینه ایی انتخاب شود که بهترین مسیر را برای شما انتخاب می کند.
حال مبحث بیمه در این جا مطرح است که تاجر کالای خود را در برابر حوادث و خطرات طبیعی بیمه کند. که این امر با توجه به نوع کالا و حساسیت آن، بیمه ی کالا متفاوت است.
در واقع بیمه ی حمل و نقل به این دلیل مهم است که تمام این هزینه ها توسط آن پرداخت می شود.
قرارداد بیمه حمل ونقل کالا
اینکه تاجر سالانه مقدار زیادی از کالا را وارد می کند، یک امر عادی است اما اینکه تاجر درگیر بیمه های حمل و نقل شود اصلا طبیعی نبوده و بهتر است که از روش بیمه حمل و نقل نیز استفاده کند. در این روش، بین شرکت بازرگانی و موسسه بیمه قراردادی شکل می گیرد که وظایف هر دو در قرارداد مشخص می شود و مدت زمان نیز در آن قرارداد تعین می گردد.
بنابراین، طبق توافق صورت گرفته جهت عقد قرار داد بیمه نامه، هر بار از قبل مشخصات کالا و طریقه حمل آن و کلیه مواردی را که متغیر بوده و در قرارداد نیاورده شده، و به اطلاع شرکت بیمه می رسد تا بیمه نامه کالای موردنظر منعقد شود.
انواع قرارداد بیمه حمل ونقل
قرارداد بیمه حمل ونقل برای کالاهایی که حتماً از داخل کشور عبور می کنند و با کالاهایی که وارد مرز کشور نمی گردند، متفاوت است. همچنین در یک تقسیم بندی کلی تر دو نوع قرارداد بیمه حمل ونقل زیر وجود دارد.
قرارداد بیمه حمل ونقل عمومی که پوشش و سرمایه مورد بیمه مشخص نبوده و گواهی بیمه صادر می گردد.
قرارداد بیمه حمل ونقل غیرعمومی که در آن پوشش و سرمایه مورد بیمه تعیین شده و نیازی به صدور گواهی بیمه نیست اما باید برای هر بار حمل کالا، گواهی حمل آن صادر شود.
انواع پوشش بیمه حمل ونقل
در هنگام عقد قرارداد بیمه با شرکت بیمه، نوع پوشش جهت خسارت و یا از بین رفتن کامل محموله تعیین می گردد که به طور معمول یکی از سه حالت زیر است. البته در برخی موارد خاص مانند مواد غذایی ممکن است پوشش بیمه متفاوت باشد.
پوشش کلوز A
این نوع بیمه کامل ترین پوشش بیمه حمل ونقل است که معمولاً برای محموله هایی با حساسیت و آسیب پذیری بالا، کاربرد دارد. بیمه موظف است تمام خسارات وارده به محموله را به جز در موارد استثنایی جبران کند.
پوشش کلوز B
این نوع پوشش بیمه ای حد واسط کلوز A و C است. یعنی به کاملی کلوز A نیست اما تمامی موارد تحت پوشش C و نیز خسارات ناشی از بخش های زیر را جبران می نماید.
زلزله
آتش فشان
صاعقه
ورود آب به کشتی
از بین رفتن کامل هر بسته کالا در کشتی یا به علت سقوط در هنگام بارگیری و یا هنگام تخلیه از شناور
افتادن محموله به دریا از روی عرشه
عدم تحویل محموله
دزدی یا دله دزدی
سائیدگی، زنگ زدگی، نشست، شکست، لب پریدگی، کج شدن، خراشیدگی، ضربه دیدگی و خسارت ناشی از چنگک
ریزش کسری
پوشش کلوز C
این نوع بیمه دامنه پوشش بیمه محدودتر است و در آن شرکت بیمه متعهد می شود درازای پرداخت درصدی خسارات را جبران کند. گاهی فقط در مواردی که کالا به دست گیرنده نمی رسد، پوشش بیمه کلوز C استفاده می شود که به کلوز C با عدم تحویل می گویند.
همچنین کلوز C خسارات ناشی از رسیدن محموله به دست گیرنده را تحت پوشش قرار نمی دهد که به آن پوشش کلوز C بدون عدم تحویل می گویند و فقط در موارد زیر می توان ادعای خسارت کرد. همچنان با شرکت سپاهان همراه ارائه دهنده خدمات ترخیص کالا، واردات کالا از چین، واردات کالا از دبی و حمل هوایی و حمل دریایی کالا همراه باشید.
آتش سوزی و یا انفجار
به گل نشستن و زمین گیر شدن، برخورد با کف دریا، غرق یا واژگون شدن کشتی یا شناور
واژگون شدن یا خط خارج شدن وسیله حمل زمینی
تصادف یا برخورد کشتی با شناور یا وسیله حمل دیگر با هر جسم خارجی به غیر از آب
تخلیه اضطراری کالا در بندر
فدا کردن کالا در جریان خسارت عمومی
به دریا انداختن کالا جهت سبک سازی کشتی
زیان همگانی و هزینه های نجات
مسئولیت مشترک در تصادف
شرط تلف کامل کالا
در تمام پوشش بیمه شرط تلف کامل کالا (Total Loss) به این معنا است که محموله در یک مرحله در اثر غرق شناور، سقوط هواپیما و یا آتش سوزی وسیله حمل کالا تلف و از بین برود.
استثنائات تحت پوشش بیمه
در تمام پوشش های بیمه از A تا C خیارات ناشی از مواردی زیر تحت پوشش بیمه قرار نمی گیرند:
اشعه یون ساز و آلودگی مواد رادیواکتیو ناشی از هرگونه سوخت یا فضولات هسته ای
عدم قبول ورود کالا از طرف بیمه گذار و یا ممانعت از ورود کالا توسط کشور واردکننده کالا
سوء عمل آزادی بیمه گذار که منجر به خسارت یا تلف مورد بیمه شده باشد
نشست و ریزش عادی مورد بیمه و خطرات مشابه به آن ها مانند کسری عادی وزن و فرسودگی و پوسیدگی
تلف، آسیب یا هزینه ناشی از ناکافی و نامناسب بودن بسته بندی یا آماده سازی مورد بیمه
تلف، آسیب یا هزینه ناشی از عیب ذاتی یا ماهیت مورد بیمه
تلف، آسیب یا هزینه ناشی از کاربرد هر نوع سلاح جنگی که با انرژی، شکست هسته ای یا واکنش مشابه دیگر یا نیرو و ماده رادیواکتیو کار کند
عدم قابلیت دریانوردی کشتی یا کرجی
خطرات جنگ، اعتصاب، شورش، بلوا، تروریسم
ارزش گذاری بر روی محموله
برای تعیین ارزش کالایی که قرار است بیمه شود، تمام عواملی را که در قیمت نقش دارند نظیر ارزش خود کالا، مبلغ کرایه حمل، هزینه های جانبی و سود احتمالی را محاسبه می کنند. به طور معمول ارزش FOB کالا به اضافه 20 درصد و ارزش C&F کالا به اضافه 10 درصد را به عنوان ارزش کالا در نظر می گیرند.
نکات مهم در بیمه قرارداد و حمل ونقل
اساس قرارداد پیشنهاد بیمه بوده و قسمت جدائی ناپذیر بیمه نامه است و در صورت بروز هرگونه اختلافی مابین بیمه گر و بیمه گذار، سندی معتبر قلمداد می شود.
بیمه گذار باید در صورت گم شدن، عدم تحویل کامل کالا یا قسمتی از آن باید به متصدیان بندرها یا مقامات مربوطه مراجعه و گواهی کتبی عدم تحویل، مفقودی یا کسری دریافت نمایند. سپس این گواهی را ظرف مدت یک هفته به بیمه گر تحویل دهد.
بیمه گر موظف است پس از دریافت اسناد لازم، حداکثر طی مدت 4 هفته خسارات وارده به محموله را پرداخت کند.
بیمه گذار دو سال پس از تاریخ صدور بیمه نامه، فرصت دارد کالای مورد بیمه را حمل کند. در غیر این صورت بیمه نامه اعتبار ندارد.
بیمه گذار وظیفه دارد تمامی موارد مربوط به نقش اشخاص ثالث در میزان خسارت را به بیمه گر گزارش دهد.
فسخ قرارداد بیمه تنها مطابق با مندرجات و تعهداتی که در هنگام عقد قرارداد توافق شده است، امکان پذیر خواهد بود.
دیدگاهتان را بنویسید